De diepe wortels van Salland: een persoonlijk verhaal dat het landschap tot leven wekt
Sommige verhalen blijven in je hoofd hangen. Niet omdat ze groots of meeslepend zijn, maar omdat ze dichtbij komen. Omdat ze gaan over een landschap dat je kent. Over dorpen waar je doorheen fietste. Over mensen die zomaar je buren hadden kunnen zijn. Het boek Saga van Salland is zo’n verhaal. Niet bedacht. Niet geromantiseerd. Maar oprecht, eerlijk en persoonlijk. Het is het verhaal van Hans Groote Schaarsberg, geboren in Mariënheem, die via omwegen door Utrecht en Brazilië weer thuiskwam in het Sallandse land. En onderweg iets bijzonders ontdekte: dat zijn wortels letterlijk hier lagen, al generaties lang.
Van burn-out naar bewustwording
Het begon allemaal met een burn-out. Niet bepaald het startpunt waar je een boek van 192 bladzijden achter verwacht. Maar juist dat maakt het krachtig. Hans, opgebrand, leeg, ging schrijven. Gewoon met een notitieblok, zonder plan. Het begon met vragen: wie ben ik eigenlijk? Waar kom ik vandaan? Vragen die velen van ons op enig moment in hun leven stellen. Maar in plaats van de antwoorden in verre oorden te zoeken, keek hij naar zijn eigen achtergrond. Hij typte de namen van zijn ouders in op een website over familienamen. En keer op keer leidde het spoor terug naar Salland. De regio waar hij is geboren, getogen, en uiteindelijk weer is gaan wonen.
Een eeuwenoude stamboom en een persoonlijke zoektocht
Wat begon als zelfonderzoek groeide uit tot een breed opgezette familiegeschiedenis. Hans sprak met ooms en tantes. Dook in oude documenten. Kreeg een stamboom in handen. En dook in de verhalen achter de namen. Geen verre koningen of heldhaftige krijgers, zoals je die in IJslandse saga’s tegenkomt, maar boeren. Generatie op generatie. Mensen die werkten met hun handen, leefden met de seizoenen, en hun leven bouwden op de Sallandse klei.
Toch doet Saga van Salland op een bepaalde manier wél denken aan die oude Noord-Europese sagen. Want ook hierin is sprake van strijd – zij het niet met zwaarden, maar met het land, met armoede, met verwachtingen. Van vaders die hun zonen iets wilden meegeven. Van een gemeenschap die veranderde met de tijd, maar ook veel vasthield. En bovenal: van een diepe verbondenheid met de streek.
Het verhaal van een dorp dat doormidden werd gesneden
Eén van de krachtigste beelden in het boek is dat van een dorp dat door een grote weg in tweeën wordt gesneden. Het is een metafoor én een realiteit. Aan de ene kant woonde de vader van Hans, aan de andere kant zijn moeder. Het boek vertelt niet alleen het verhaal van hun families, maar ook van het dorp zelf. Hoe het veranderde. Hoe het zich aanpaste aan de moderne tijd, maar ook een deel van zijn ziel verloor.
De vraag of mensen de oversteek nog maken – letterlijk en figuurlijk – komt op meerdere niveaus terug. Wat geef je door? Waar voel je je thuis? Hoe verhoud je je tot de geschiedenis die je met je meedraagt? En hoe leef je in het hier en nu, als je beseft dat jouw verhaal slechts een hoofdstuk is in een lange familiegeschiedenis?
Geen nostalgie, wel herkenning
Hans schrijft nadrukkelijk geen nostalgisch boek. En toch, wie opgroeide in Salland of zich verbonden voelt met de regio, zal veel herkennen. De boerderijverhalen. Het leven op het land. De stille dingen die binnen families niet werden uitgesproken. Het zijn geen grote gebeurtenissen, maar het zijn wél de dingen die ons vormen.
De kracht van Saga van Salland zit hem in het alledaagse. In de beschrijving van een pak melk op tafel, een blik tussen vader en zoon, een wandeling door een weiland waar drie generaties eerder iemand zaaide. Je hoeft geen Sallandse roots te hebben om geraakt te worden – al helpt het misschien wel. Want het boek gaat uiteindelijk over iets universeels: thuiskomen.
Lezingen, ontmoetingen en reacties
Het boek blijft niet beperkt tot papier. Hans geeft lezingen in de regio, vertelt over zijn zoektocht, en raakt daarbij mensen. Niet zelden krijgt hij na afloop verhalen terug. Over grootouders, boerderijen, verdwenen dialecten. Over hoe het is om je plek in de geschiedenis te herontdekken. En dat is misschien wel het mooiste effect van Saga van Salland: het inspireert anderen om óók op zoek te gaan. Naar hun wortels, hun familieverhalen, hun verbinding met het landschap.
Een aanrader voor iedereen met hart voor Salland
Met zijn 192 bladzijden is Saga van Salland geen dikke pil. Maar wel een boek dat blijft hangen. Het is uitgegeven in eigen beheer en onder andere te koop via de website van Hans, het Omnihuus in Mariënheem en diverse Sallandse boekwinkels. In Raalte bezorgt Hans het boek zelfs persoonlijk – zonder verzendkosten.
Ben je opgegroeid in Salland, of heb je er familie wonen? Dan is dit boek een feest van herkenning. Ben je er als buitenstaander komen wonen? Dan helpt het je om de streek beter te begrijpen. En ben je gewoon benieuwd naar een oprecht en goed geschreven familieverhaal dat zich afspeelt in jouw achtertuin? Ook dan is dit boek meer dan de moeite waard.
Ga naar Saga van Salland voor meer informatie of om het boek direct te bestellen.